Biểu Đồ Xương Cá Sinh Viên Là Gì? Cách Vẽ Biểu Đồ Xương Cá

Biểu đồ là một khái niệm được Ishikawa Kaoru giới thiệu lần đầu tiên vào năm 1960. Cùng với cây vấn đề, nó là một công cụ khá phổ biến để xác định nguyên nhân và kết quả. Vậy biểu đồ xương cá là gì? Các bước để vẽ biểu đồ xương cá sinh viên như thế nào? Hãy cùng Gia sư Đất Việt tìm hiểu qua bài viết sau đây.

1

Biểu đồ xương cá là gì?

Biểu đồ xương cá hay sơ đồ xương cá hoặc sơ đồ nguyên nhân và kết quả là một phương pháp xác định vấn đề và đưa ra giải pháp trong quản lý và lãnh đạo.
 

Biểu đồ xương cá được giới thiệu bởi ông Ishikawa Kaoru vào những năm 1960. Ông là người tiên phong trong việc kiểm soát chất lượng tại nhà máy đóng tàu Kawasaki.
 

2

Mục đích của biểu đồ xương cá là gì?

Mục đích của biểu đồ xương cá là phân tích sơ đồ nguyên nhân và kết quả, giúp tổ chức hình dung nguyên nhân cốt lõi của vấn đề từ đầu đến cuối. Điều này có thể bao gồm nguyên nhân gốc rễ cũng như các triệu chứng.
 

Biểu đồ cũng giúp xây dựng kế hoạch để đảm bảo rằng nguyên nhân có thể xảy ra là nguyên nhân thực tế. Nó cung cấp cấu trúc cho những nỗ lực để xác định nguyên nhân.
 

Khi giải thích sơ đồ nguyên nhân và kết quả, nhiệm vụ chính của một tổ chức là xác minh tính đầy đủ hoặc hoàn chỉnh của sơ đồ. Để làm điều này thành công, bạn cần lưu ý những điều sau:

• Đảm bảo áp dụng các câu hỏi dạng 4W, 5M hoặc 5P cho tác động, hiện tượng.

• Thông thường, mỗi nhánh chính của biểu đồ có ít nhất từ 3 đến 4 nhánh phụ. Xác minh lại rằng nguyên nhân ở cuối chuỗi nhân quả là nguyên nhân gốc tiềm ẩn. Để làm như vậy, hãy kiểm tra logic của quan hệ nhân quả từ hậu quả trung gian đến hậu quả cuối cùng của tất cả các nguyên nhân.

Biểu đồ nhân quả quan trọng ở chỗ chúng phân biệt giữa giả định và thực tế. Sơ đồ nhân quả trình bày các giả định, nhưng nguyên nhân của một hiện tượng quan sát được chỉ có thể được chứng minh nếu các giả định này được xác minh bằng dữ liệu.

• Gợi ý các hiện tượng ngoài giới hạn có thể giúp bạn tìm ra các nguyên nhân có thể xảy ra.

• Xác định các nguyên nhân mà bạn coi là nguyên nhân quan trọng nhất cần điều tra thêm.

Giải quyết nguyên nhân gốc rễ bằng một hoặc nhiều cách sau:

• Tìm các nguyên nhân xuất hiện lặp đi lặp lại ở các nhánh xương nguyên nhân chính.

• Sử dụng phiếu kiểm tra hoặc các biểu mẫu khác để thu thập dữ liệu và xác định mối quan hệ chung giữa các nguyên nhân khác nhau.

Để tạo một biểu đồ xương cá hiệu quả không phải là một nhiệm vụ dễ dàng. Những người thành công trong việc giải quyết các vấn đề kiểm soát chất lượng là những người thành công trong việc tạo ra các nguyên nhân và kết quả hữu ích.
 

Sau khi làm rõ mối quan hệ nhân quả, bạn cần nắm bắt được sức mạnh của mối quan hệ nhân quả với dữ liệu khách quan. Tiếp theo, chúng ta cần đo lường các yếu tố đặc trưng và nhân quả. Nếu chúng không thể đo lường được, bạn nên cố gắng làm cho chúng có thể đo lường được hoặc tìm các đặc điểm thay thế phù hợp.
 

Mặc dù điều quan trọng là phải xem xét các yếu tố dựa trên kinh nghiệm và kỹ năng của các thành viên trong nhóm, nhưng sẽ rất rủi ro khi đưa ra các quyết định quan trọng thông qua nhận thức chủ quan hoặc chủ quan. Do đó, việc đánh giá tầm quan trọng của các yếu tố cần dựa trên dữ liệu khách quan, bao gồm cả dữ liệu khoa học và logic.
 

Sinh viên có thể sử dụng sơ đồ nguyên nhân và kết quả làm tài liệu. Tài liệu này sẽ được cập nhật song song khi các bjn thu thập dữ liệu và thử nghiệm các giải pháp khác nhau để giải quyết vấn đề.
 

3

Các bước tạo sơ đồ xương cá

Bạn tham khảo các bước sau:

1. Xác định vấn đề

Ghi lại vấn đề một cách chi tiết (áp dụng 4w1h: cái gì, ai, khi nào, ở đâu, như thế nào). Viết vấn đề của bạn vào ô bên phải của tờ giấy. Tiếp theo, vẽ một đường ngang và chia đôi tờ giấy để tạo "đầu và xương sống" của cá trong sơ đồ xương cá.

2. Xác định các yếu tố tác động

Vẽ một nhánh "xương sườn" cho mỗi yếu tố. Cố gắng liệt kê càng nhiều yếu tố càng tốt.

3. Tìm các nguyên nhân có thể có liên quan đến từng yếu tố

Các yếu tố này đã tìm được ở bước 2, bạn cần vẽ một "nhánh phụ" cho từng nguyên nhân. Nếu mối quan tâm của bạn quá phức tạp, bạn có thể chia chúng thành nhiều cấp độ.

4. Phân tích biểu đồ:

Lúc này, bạn đã có một danh sách đầy đủ các nguyên nhân có thể xảy ra mà bạn có thể kiểm tra, điều tra, đo lường,... để xác định nguyên nhân gốc rễ và kế hoạch sửa chữa cụ thể.

4

Một số lưu ý khi sử dụng biểu đồ xương cá

Đây là một công cụ tuyệt vời để tìm ra nguồn gốc của các vấn đề. Tuy nhiên, nếu vấn đề quá phức tạp, đồ họa hiển thị sẽ rất khó hiểu. Đó là chưa kể đến việc xét đoán sơ sài còn gây nhầm lẫn về nguyên nhân và hậu quả cho người thực hiện. Ngoài ra, công cụ này dựa trên đánh giá cá nhân hơn là bằng chứng. Do đó, bạn nên kết hợp công cụ 5W1H để hợp lý hóa việc xác định nguyên nhân gốc rễ.
 

Biểu đồ xương cá là công cụ thường được sử dụng để xác định nguyên nhân gốc rễ và kiểm soát chất lượng. Để đạt được hiệu quả tối ưu, người tối ưu hóa phải kết hợp các công cụ khác để đạt được hiệu quả tốt nhất. Hy vọng những thông tin này sẽ giúp bạn hiểu hơn về biểu đồ xương cá sinh viên và áp dụng thành công trong quá trình làm việc nhóm của mình.