Kinh Nghiệm Nghiên Cứu Khoa Học Sinh Viên Đạt Hiệu Quả

Nghiên cứu khoa học sinh viên là một trong hai nhiệm vụ chính bên cạnh nhiệm vụ học tập ở bậc Cao đẳng, Đại học. Tham gia nghiên cứu khoa học vừa giúp sinh viên hứng thú, say mê học tập hơn, vừa hỗ trợ đắc lực cho việc theo đuổi tri thức khoa học. Sau đây là một số kinh nghiệm khi sinh viên làm nghiên cứu khoa học.

1

Ý tưởng chủ đề nghiên cứu khoa học sinh viên

Vấn đề đầu tiên sinh viên thường gặp là tìm ý tưởng cho chủ đề nghiên cứu. Bắt đầu một dự án nghiên cứu khoa học thường đòi hỏi phải xác định chính xác chủ đề. Đó có thể là một vấn đề nảy sinh trong quá trình học tập của chính sinh viên hoặc một vấn đề cấp bách của cuộc sống hàng ngày chưa được giải quyết triệt để. Hoặc đơn giản là sự phát triển của một vấn đề được đưa vào nghiên cứu.
 

Chủ đề bạn chọn nên chưa những câu hỏi cấp bách và rất quan trọng. Sinh viên có thể đề xuất các sự kiện nhỏ, nhưng những ý tưởng táo bạo, mới mẻ và sáng tạo luôn được đánh giá cao. Vấn đề có thể chưa được giải quyết triệt để nhưng nó sẽ là cơ sở cho các nghiên cứu tiếp theo trong tương lai.
 

Tên của chủ đề phải cụ thể, liên quan đến vấn đề cần nghiên cứu và khoảng thời gian hoặc khung thời gian nghiên cứu. Tiêu đề chủ đề cần rõ ràng tránh dài dòng không cần thiết và gây hiểu lầm.
 

2

Xác định đúng nội dung của đề tài

Sự khởi đầu của một chủ đề rất quan trọng. Mở đầu đề tài cung cấp cho người đọc một cái nhìn tổng thể và toàn diện về định hướng, kế hoạch, mục đích mà người nghiên cứu lựa chọn đề tài này.

3

Tìm kiếm tài liệu

Sinh viên thường gặp khó khăn trong việc tìm tài liệu hoặc thông tin có liên quan đến chủ đề nghiên cứu khoa học. Các chủ đề đã hoặc đang nghiên cứu liên quan đến lĩnh vực tác giả quan tâm có thể tìm hiểu ở nhiều nguồn khác nhau mà Internet là công cụ tìm kiếm thông tin có hiệu quả cao. Ngoài ra, sinh viên có thể sử dụng các tài liệu, chuyên đề tốt nghiệp, khóa luận tốt nghiệp trong thư viện trường. Tổng quan về các chủ đề, báo cáo, tài liệu,... của các tác giả khác giúp sinh viên nhận ra chủ đề hiện tại đang được các tác giả khác giải quyết như thế nào, bạn có thể kế thừa kiến thức và phát triển chúng ở đâu.
 

4

Phương pháp nghiên cứu khoa học sinh viên

Hiện nay, sinh viên nghiên cứu khoa học chủ yếu bằng phương pháp điều tra xã hội học. Tuy nhiên, việc thu thập và xử lý thông tin theo phương pháp này chưa đạt được hiệu quả cao. Hầu hết các bảng dữ liệu được hiển thị trong chủ đề này chỉ hiển thị hai dạng số liệu: số lượng (tần suất) và tỷ lệ phần trăm (phần trăm). Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu nên phân tích dữ liệu kết hợp với các phương pháp tính trung bình và xếp hạng nội dung phù hợp.
 

Ngoài ra, phần lớn sinh viên chưa nhận thức đúng tầm quan trọng của các phương pháp thu thập thông tin định tính như phỏng vấn sâu, thảo luận nhóm, quan , quan sát, nghiên cứu tài liệu,... Quá nhiều thông tin được thu thập rất khó để tóm tắt và đồng thời sinh viên không thể quyết định thông tin nào họ cần và thông tin nào họ có thể bỏ qua.

5

Về phong cách trình bày

Đây có lẽ là điều bạn nên xem xét và cân nhắc. Nghiên cứu khoa học của sinh viên không chỉ được đánh giá ở chất lượng nội dung mà trên hết là hình thức trình bày phải rõ ràng, mạch lạc, khoa học và chặt chẽ. Phần này nhiều sinh viên còn yếu, bài viết mắc nhiều lỗi chính tả, cách dùng từ theo kiểu “nói”, thậm chí có câu văn rất khó hiểu, thiếu logic, sức thuyết phục người đọc không cao. Để khắc phục tình trạng này, chúng ta cần tham khảo các chủ đề, bài viết và cách trình bày cụ thể trong các bài nghiên cứu của các tác giả khác. Đây là cơ hội để tiếp thu những kinh nghiệm quý báu của những người đi trước, nhằm bổ sung và làm phong phú kiến thức, đặc biệt là từ điển. Sinh viên nên thực hành thường xuyên và dần dần phát triển phong cách riêng của họ.
 

6

Lập kế hoạch cụ thể cho hoạt động nghiên cứu

Tác giả hoặc nhóm viết (nếu có nhiều thành viên tham gia) nên xây dựng một kế hoạch làm việc chi tiết và cụ thể, bao gồm các mốc cần hoàn thành và nguồn lực dự kiến. Tác giả hoặc đồng tác giả cần có sự phân chia trách nhiệm rõ ràng giữa các thành viên trong nhóm. Rõ ràng là nhiều nhóm dự án không khai thác hết tiềm năng của từng thành viên, điều này có thể dẫn đến sự kém hiệu quả và thậm chí là bất hòa trong nhóm.
 

Ngoài ra, việc lập kế hoạch làm việc cũng rất quan trọng, vì các hoạt động nghiên cứu của sinh viên thường trùng với thời gian học chính thức. Vì vậy, cần lập kế hoạch và dành thời gian nhất định mỗi ngày cho các hoạt động như thảo luận nhóm, thu thập tài liệu, lập đề tài, v.v. Khi mọi thứ trì trệ, nó có thể ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng và tiến độ dự án.

7

Các lưu ý khác về tài liệu tham khảo

Một trong những trở ngại lớn của sinh viên là không biết sử dụng tài liệu tham khảo từ nhiều phương tiện khác nhau. Giờ đây, việc tìm kiếm thông tin về một chủ đề (đặc biệt là về cơ sở lý thuyết) không còn là nỗi lo của mỗi sinh viên. Tuy nhiên, nó cũng liên quan đến cách lấy thông tin thích hợp để giúp giải quyết hoặc bổ sung cho cuộc thảo luận. Bạn rất dễ dính vào lỗi “đạo văn”. Vì vậy, khi một ý tưởng hoặc nội dung được tham khảo trực tiếp bởi một tác giả khác, nên cung cấp chú thích rõ ràng để tránh lỗi này.
 

8

Cách trao đổi với giảng viên

Bạn nên gửi email bài viết hoặc bất cứ thứ gì bạn đã chuẩn bị cho giáo viên trước khi gặp trực tiếp. Điều này giúp giảng viên có thêm thời gian để đọc và nghiên cứu những gì bạn đang làm, giúp họ có hướng dẫn và định hướng tốt hơn.
 

Nhiều sinh viên “sợ hãi” hoặc tìm cách trốn tránh giáo viên của mình. Đây là một nhược điểm cần phải khắc phục. Sinh viên nên tích cực, chủ động tiếp thu sự hướng dẫn của giáo viên. Đây là một kinh nghiệm hay, không chỉ áp dụng cho việc thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học mà còn giúp hình thành thái độ tích cực ở bạn trong suốt quá trình học tập.
 

Nghiên cứu khoa học sinh viên là một hoạt động đòi hỏi sự đầu tư về thời gian, trí tuệ và tiền bạc. Hoạt động này thường vất vả và có thể gặp nhiều khó khăn, thậm chí thất bại. Vì vậy, chỉ những người thực sự yêu thích và đam mê mới có thể vững bước trên con đường gian nan nhưng đầy vinh quang này.